DEMOS’un deneyimli uzman kadrosu, ileri istatistiksel analizler kullanarak kamuoyu eğilimlerini takip etmektedir. Aşağıdaki kamuoyunun merak ettiği Cumhurbaşkanlığı için olası adaylara ilişkin Mayıs 2020’de yapılan bir analiz örneğine yer verilmiştir.
Cumhurbaşkanlığı için olası adayların siyasi haritadaki konumlanmalarını daha iyi anlamak için Çoklu Mütekabiliyet Analizi (Multiple Correspondence Analysis) uygulanmıştır. Çoklu Mütekabiliyet Analizi, parti aidiyeti, siyasi görüş (kimlik) ve oy verilen parti gibi muhtelif kategorik değişkenler arasındaki ilişkileri anlamaya ve görselleştirmeye yarayan gelişmiş bir analiz türüdür. Bu analiz, Fransız matematikçilerin yardımıyla geliştirilmiş ve Pierre Bourdieu gibi sosyologlar tarafından yaygın olarak kullanılmıştır. Çoklu Mütekabiliyet Analizi sonuçları Şekil 1’de verilmiştir.
ŞEKİL 1: ÇOKLU MÜTEKABİLİYET ANALİZİ
ŞEKİL 1’de görüldüğü üzere, Cumhurbaşkanlığı adayları ve siyasi aktörler iki eksende konumlanmışlardır. Yatay eksende bir uçta Recep Tayyip Erdoğan’a ve AK Parti’ye oy verenler ile MHP ve Devlet Bahçeli’ye oy verenler bir araya toplanmışlardır; diğer uçta ise CHP’ye ve İYİ Parti’ye oy verenler ile Ekrem İmamoğlu, Kemal Kılıçdaroğlu, Mansur Yavaş ve Muharrem İnce gibi siyasetçilere oy vereceğini söyleyenler bir araya toplanmışlardır. Türk siyasetindeki geleneksel sağ-sol konumlanmasını hatırlatan bu yatay konumlanmada bir uçta kendilerini İslamcı ve muhafazakar olarak tanımlayanlar yer alırken diğer uçta kendilerini Atatürkçü/laik olarak tanımlayanlar yer almaktadır.
Bu eksende ilginç olan husus Ahmet Davutoğlu, Abdullah Gül, Ali Babacan ve Temel Karamollaoğlu ile Gelecek, DEVA ve Saadet partilerinin iki ucun arasında ve kararsızlara yakın bir yerde konumlanmış olmalarıdır. Öte yandan, dikey eksene baktığımızda Selahattin Demirtaş’a ile HDP’ye oy verenler açık bir biçimde diğer parti ve siyasetçilerden ayrışmışlardır. HDP’ye en uzak noktada ise İYİ Parti ve MHP seçmeni görünmektedir. Farklı bir şekilde söylersek, kendilerini Kürt milliyetçisi olarak tanımlayanlar ile kendilerini Türk milliyetçisi ve Atatürkçü/laik olarak tanımlayanlar birbirinden en uzak şekilde konumlanmışlardır. Milliyetçilik diyeceğimiz dikey eksende Ahmet Davutoğlu, Ali Babacan, Kemal Kılıçdaroğlu, Ekrem İmamoğlu, Recep Tayyip Erdoğan, Abdullah Gül gibi isimler orijine daha yakın konumlanmışlardır.